Kīkwāy ēkītōtāmahk

Wāpātah tānisi ēkīsi kiskinohtahiwēyak kaskewet kiwētinohk ēkishisnohamayakok pimātisiwin kaskihowin, kiskinotahiwew Nākatohkewak, apacisew twestamākew, ēkwa ātāwakewīyiniw ohi Simakanisīkanak.
Nikī-wāpātihānānak Tānisi Kayitotahkik

Aniki RCMP ēkī takopicicik piko nitaweyihtamwak kā kishisnohamayakok pimātisiwin kaskihowin.ēkishisnohamayakok pimātisiwin kaskihowin. Īyiniwak pāhkwēnamawewak okiskēytamoniwaw kawīycihacik Simakanisa mīcet isi. Askaw kī ātoskāhāwak sōskwac – kanīkān nitwācikacik, kiskinotahiwew, wāpācikew Nākatohkewak, apacisew twestamākew, ēkwa mācīwīniw, kinosewīyiniw, okāwāhtikwew ēkwa opiminawasowak.

S/Cst. Andrew Stewart loads a toboggan, Aklavik patrol, 1946. NWT Archives/N-2005-001:0093

Ātāwakewīyiniw oci Pimātisiwin kaskihowin. Poko kakiskāyitākihk Kīykway ē itōtāhkihk wāya wītimihk. Tānisi tā isi pimacihocik. Kā nākatohkecik ohi RCMPs namoya otā ē ohcīyit, māka sisikoc kā tākosīkik metoni ayiman, kisin askīy. Tā wīcihācik simākanisa tā kiskinohamawacik tānsi kā isi pimātisihoyit.

Peter Ross ē pīkiskwātāhk oci Simākanisikana

S/Cst. Andrew Stewart prepares a camp meal, Aklavik Patrol, 1946.

NWT Archives/N-2005-001:0095

S/Cst. Peter Esau (left), guides Garner King and Cst. Bob Knights into Fish Lake, Sachs Harbour, 1958.

NWT Archives/N-1993-002:0277

Cutting fire wood, 1922.

NWT Archives/N-1979-004:0238

Police Interpreter hauling water, Aklavik, 1920s.

NWT Archives/N-1991-041:0029

Simakanisīnahk ēkwa Nākatohkewak

Simakanisīnahk ēkwa sītwāskwahikana kī macīhtawak māmāwi ē āyāhk ēkwa itā kātoskātamihk askīy tāpiscoc ekotōwa kīcikamī okimās kinosewīyiniw, wanīhikewīyiniw, ēkwa mōnahikewin. Nēsosāp sītwāskwahikana ēkī osītahk tastāwastāh Fort Constantine (Forty Mile, YT) ēkwa Lake Harbour (Kimmirut, NU), ēkwa iskohk kiwētinohk Ellesmere Island. Atiht ohi Simakanisīnahk ē āpātakih ānoch.

Kīsta mēna, Nākatohkewak kītaskamotewak wāhiyāw cī kontīte pakwacaskī, āsiwaham nisto mekwāc isihtāwina ōma askīy. Pāmwēs 1999, āyis Kīwetinohk pāhkisimotāhk askīy ēwako mēna ōma kāyitāmih ēkwa Nunavut askīy.

Background: RCMP Detachment Resolute Bay, 1949. Library and Archives Canada/National Defence Headquarters, 126784

Click to Enlarge in New Window
Simakanisīnahk Masinipayiwina
Pipon Nākatohkewak

Simakanisīkanahk ēkwa wāsakām ota peyak oskān kīmīyew nahewīyinew kiskēyihtāmawin atim pimipāyiwin oci kinwāw ēkwa āyiman nākatohkewak. Atim nākatohkewak kī macīhtawak oskīyi Kanata (Canadian) kēci okimāwāk kānokosicik Kīwetinohk. Simakanisīkanahk pimotēwak timikoniw kona ēkwa mistāhi kisin tohtāw kāmasinahikesēscik mēna ācimow asinahikewina, mēna kā pāpā kīwikāwacik āyisiniwa.

Background: S/Cst. Andre Jerome on patrol from Arctic Red River [Tsiigehtchic] to Inuvik, 1957. NWT Archives/N-1993-002:0004

Ekā wīkac ātimwa ē-ōciwī cēwacik pāwayes. Āskaw ātimwak tāpasi - kotiskawēwak ēkwa RCMP pimi wayāwīkocin sōskociwe tāpānaskos oci ēkwa oskata ē pimāstānīkihk ispimihk isi. Ātiht ēwikonih kīkwaya ēkīsipāyikihk. Mākā kīpāpāsi kiskeyihtamwak.

Albert Elias, in an interview about his uncle S/Cst. Moses Raddi

Nikī-kiskeyitēnan tānisi kāyisi nākatohkeyak ātimwak

Pāwayes wepahākonākan kā mīwēyimit, mīcet Kīwetinohk peyak oskāna kī āyāwewak ēmiyosīyit ātimwāhpisowak. Ātoskēw ātimwak poko kā kanaweyimīcik kwāyask tahtwa askīy. Kī āsamawak wīyas ēkwa kinosewa ēkīsosomiht, wawes ēkwa kāpiponīyik.

RCMP puppies Peter and Paul, Sachs Harbour, 1958. NWT Archives/N-2005-001:0176

Nikī-pīkonenan meskanasa

Peyak kayima ātoskewin oci Simakanisīkanahk ka-nīkan otēhcik ātimwa kākiskakik āsāmak ka pīkonakihk meskanas ita kātimikoniwek, tāwinikestamawaw kotaka kā pimitsawikot.

Breaking trail on the Dawson to Fort McPherson patrol, 1920s. NWT Archives/N-1979-067:0061

Nikī kiskeyithtanan āskiy

ātim Nākatohkewak pimitsahamwak kayās oci kākīpe itotamihkmeskanasa wāsakām ota peyak oskān/īyinwak. Simakanisīkanahk kiskeyihtamwak ohi meskanasa, ēkwas tānisi kāyis āyamihtacik oma kāwī isiwepāhk, kā āsawāp āyiman pakwacaskī, ēkwa kā pimacihocik āskīy. Kayā oci kākīpe itotamihk āskīy kiskeyihtamawin poko tayahk.

S/Cst. Peter Esau and Cst. Bob Knights on patrol to Holman Island [Ulukhaktok], 1958. NWT Archives/N-1993-002:0178

Ātimo Tāpānāsk Kīkwāya

Background: RCMP dog leader, Fort Rae detachment, 1926. NWT Archives/N-1987-016:0618

Nīpin Nākatohkewak

Nīpinohk, sīpīsa ēkwa sākīyikana āniskohtāwew āyisīniwak ēkwa māmāwi kā āyāhk. Mekwāc kā nīpihk Nākatohkewak Simakanisīkanahk kiskinohtahewak Simakanisa wīcewew pimiciwanihk ānita kīci kamē ōsi, papāmāsos mēna ōsi.

Jimmy Akavak, Sandy Akavak, and Matthew Akavak with Cst. McLaughlin and Cst. Marchbank, on Eastern Arctic Patrol, Lake Harbour [Kimmirut], NWT, 1944. NWT Archives/N-2005-001:0249

Twestamākewak

Ispihk Simakanisak kā takopicicik Kīwetinohk pāhkisimotāhk askīy nāmoya oci nākacītāwak īyiniw pīkiskwewina.

Twestamakewak kī ātoskāhāwak kā wīcīhacik Simakanisa kā pimacihocik ēkwa kātoskācik māmāwi k āyāhk ē Nākatohkewak. Mīcet Simakanisīkanahk ēkwa Twestamakewak pīkiskwēwak māmāwastāwak wāsakām ota pīkiskwēwina, Mistik osiwin ēkwa ākāyasimowin.

Pīkiskwēwina ēkwa wēhtamatowina kiskeyihtamawina poko tayahcik Simakanisak, wawes ēkwa isi kā pimitisahāhk oyasiwewin ahpo kākwayātastek, kā kiskeyihtamihk tānisi tā totamihk.

S/Cst. Vital Thomas, Rae [Behchokǫ̀], 1962. NWT Archives/N-2003-037:0188

Nikawīy kī pīkiskwēw Gwich'in ….āyisīniwak kī kīwikawacik nikawīya ēkwa nohtawīya kīspin kīkway kā nohtē itācik RCMP ēkwa moya ōsā kwayas kā kī itwēcik. Āpacihēwack isi twestamakewak ēkwa kitotēwak kēci-Simākanis āpoh Simākanisew Okimāw. Āyisīniwak ānita kā māmāwi kāyāhk mitoni mīywētamwak (onīhkīkomāwak) meskotona kīyitotacik ēkote semāk RCMP.

Louise Reindeer, ētāsimat ohtawīya S/Cst. Johnny Reindeer.

S/Cst. James Fabien of Fort Resolution spoke English, French, Chipewyan and Dogrib [Tłı̨chǫ], 1933.
RCMP Letter of Engagement for dog driver and interpreter S/Cst. Jimmy Fabien, 1929.
Tānisi ānima ē-itwēmaka “Simakanisīkan” īyiniw pīkiskwēwinihk?

Play

Chipewyan

Dası́dën lát’e-u, dası́dën ts’énı

Play

Cree

Simākanisihkān

Play

Gwich’in

Vidree Oonaatsoo Ts’anuu

Play

Inuinnaqtun

Pilihimap Ikayuqtia

Play

Inuktitut

ᑭᖅᑕᓕᖖᓄᒼ ᐃᑲᔪᖅᑎ
Pukiqtalingnut Ikajuqti

Play

Inuvialuktun

Tiguyit Ikayuqtingit

Play

North Slavey

Ekw’ahtı̨ gochelekuke

Play

South Slavey

Ehtth’ıatı̨ ts’ándı̨

Play

Tłı̨chǫ

Kw’ahtı Xè Eghàladadǫ
Ēkwa ātāwakewīyiniw oci Pimātisiwin kaskihowin

Ēmiyosītāhk mēna ēkīsowākik āyiwinisa wīcīkwak owīcihiwewak tā pimacihocik anita askīy. Iskewāk āpacitāwak mīcet kāyas tāpasinahikewina ēkwa osīcikakewina itōwa akik wayān, kīhkawākes wayān, atikwak mēna mōswayān. Kī kiskēyitāmwak mēna tānisi kāyisi oītācik otāpāneyāpī, pasatehikan, mistiko waskisinisa ēkwa ākopisa ātimwak oci.

RCMP and friends showing off their winter clothing. Old Crow, 1954. NWT Archives/N-1979-062:0145

Nihkawīy kī osītamāwaw kīso- wasākīya RCMP oci. Kiwāpatan ānoc RCMP āyāwak Kaskitew osāwāw miskotākāya, ēkwa otāsiwāwa masināsowiya osāwāw. Nihkawīy ēkī osīhtat ānihi. Ēkī kwaskwātat RCMP, kī osītamāwat pīswewayān mēna pāhpekin weskisina, āhtīyak āstisak kihki pīminākwānis āstisak. Kī pāhkwesikanīkēstāmawaw mēna wāhiyāw kā wī simipahtayit.

Mabel Brown, ētāsimat ohkāwīya Mary Kendi

Mary Kendi was the wife of S/Cst. Alfred Kendi and supported the Aklavik detachment. Mary was an impressive seamstress and is fondly remembered as a pillar of the Gwich’in community.

NWT Archives/G-1995-001:0570

Martha Stewart was the wife of S/Cst. Andrew Stewart. They traveled between Fort McPherson and Aklavik, spending most of their time in the mountains. She was well-known for her sewing and traditional skills, which were valuable to the RCMP.

NWT Archives/G-1995-001:0013

Maskimot Kīkwāya